W Dębnie uczczono pamięć duchownych zamordowanych na Wołyniu i w Małopolsce Wschodniej oraz na ziemiach południowo-wschodnich powojennej Polski
w latach 1939-1947

   12 lipca br. (niedziela) w kościele pw. św. Ap. Piotra i Pawła w Dębnie odbyła uroczystość, podczas której oddano hołd polskiemu duchowieństwu zamordowanemu przez nacjonalistów ukraińskich na Wołyniu i w Małopolsce Wschodniej oraz na ziemiach południowo-wschodnich powojennej Polski w latach 1939-1947. Były to obchody ustanowionego przez Sejm RP w 2016 r.  11 lipca Narodowego Dnia Pamięci Ofiar Ludobójstwa dokonanego przez ukraińskich nacjonalistów na obywatelach II RP w latach 1939-1947.  Dokładnie 11 lipca minęła 77. rocznica tzw. krwawej niedzieli, gdy w ok. 100 miejscowościach na Wołyniu doszło do największej fali mordów na Polakach. Ukraińscy nacjonaliści spalili i zrównali z ziemia 99 wsi na Wołaniu i 50 kościołów.

   Uroczystość rozpoczęła msza św. koncelebrowana pod przewodnictwem Henryka Wejmana - biskupa pomocniczego archidiecezji szczecińsko-kamieńskiej z udziałem ks. proboszcza Henryka Łąckiego wraz z kapłanami wywodzącymi się z Dębna pełniącymi posługę w innych parafiach, oraz kapłanami z parafii pw. św. Ap. Piotra i Pawła w Dębnie.
W swoim kazaniu Biskup Wejman podkreślił – Pamięć jest gwarantem na przyszłość, aby nie doszło do takich ataków, ale zarazem pozwala budować obecnie właściwe relacje jedności i pokoju, miedzy rodzinami i narodami. Potrzebna jest modlitwa za wszystkich – zarówno za ofiary, jak i tych, którzy dopuścili się ludobójstwa na Wołyniu. W liturgii uczestniczyły władze samorządowe, IPN, stowarzyszeń i organizacji tj. Marek Subocz - wicewojewoda zachodniopomorski, dr Paweł Skubisz - dyrektor Oddziału Instytutu Pamięci Narodowej w Szczecinie, Jerzy Mużyło - viceprezes Stowarzyszenia Kresy Wschodnie – Dziedzictwo i Pamięć w Szczecinie, Antoni Dąbrowski – przewodniczący Stowarzyszenia Kresy Wschodnie – Dziedzictwo i Pamięć w Szczecinie oddział w Dębnie wraz z członkami, Joanna Stąsiek Janicka – zastępca burmistrza Dębna, Marcin Krzysiak - przewodniczący Rady Miejskiej w Dębnie, Alicja Sopińska – wiceprzewodnicząca Rady Miejskiej w Dębnie wraz z radnymi RM, Mirosław Turów – sekretarz gminy Dębno, Danuta Patkowska – radna powiatu myśliborskiego, Małgorzata Łopatka – zastępca burmistrza Witnicy, Monika Piotrowska – dyrektor Biblioteki Publicznej Miasta i Gminy w Dębnie. W nabożeństwie uczestniczyli oczywiście Kresowianie z Dębna, Warszawy, Gryfina i ich potomkowie,  goście ze Skwierzyny oraz licznie zgromadzeni mieszkańcy Dębna i okolic.

   Po liturgii na placu przy kościele odsłonięto tablice pamiątkową poświęconą męczeństwu polskiego duchowieństwa. To pierwsza taka tablica na Pomorzu Zachodnim i jedna z nielicznych w kraju. Uroczyste odsłonięcie dokonali Apolonia Gerlak z Dębna – świadek tragicznych wydarzeń na Wołyniu oraz dr Paweł Skubisz - dyrektor Oddziału Instytutu Pamięci Narodowej w Szczecinie. Poświęcenia tablicy dokonał Biskup Henryk Wejman. Przy tablicy złożono kwiaty przez poszczególne delegacje stowarzyszeń i organizacji kombatanckich, przedstawicieli partii politycznych. - Pozostając niestrudzonymi uczniami Chrystusa, duchowni Ci zapłacili cenę najwyższą, dając świadectwo służby Bogu, Ojczyźnie i bliźniemu. Nie możemy o nich zapomnieć – zaznaczył wojewoda Marek Subocz.

   Inicjatorem wydarzenia było Stowarzyszenie Kresy Wschodnie Dziedzictwo i Pamięć w Szczecinie oddział w Dębnie. Antoni Dąbrowski przewodniczący stowarzyszenia powiedział – polskie duchowieństwo jest podstawą naszej tożsamości, oni zawsze tworzyli ten trzon, który zawsze dbał o Polskę, o polską mowę, tradycje, jakie były w czasie tych wydarzeń. I właśnie dlatego stali się celem nacjonalistów ukraińskich. W latach 1939-1947 zginęło z rak nacjonalistów ukraińskich około 200 księży i zakonników. 

   Oprawę artystyczną uroczystości wykonała Kapela Dębniacy, która zaśpiewała pieśń m.in. „Pożegnanie z Wołyniem”, oraz zespół , „Hosanna”, z Dębna pod przewodnictwem Anety Dobropolskiej, który rozpoczął mszę świętą pieśnią autorstwa Antoniego Dąbrowskiego pt. „Na Wołyniu Polscy księża męczennicy”.

   Całość uroczystości odbyła pod patronatem Arcybiskupa Andrzeja Dzięgi - metropolity szczecińsko-kamieńskiego, parafii pw. św. Ap. Piotra i Pawła  w Dębnie,  Burmistrza Dębna -Grzegorza Kulbickiego, Biblioteki Publicznej Miasta i Gminy w Dębnie. Patronami medialnymi byli: Telewizja Szczecin, Kurier Szczeciński oraz Muzyczny Klub Giso – Grzegorza Kujdy, który zarazem zapewnił oprawę techniczną podczas uroczystości. Fundatorem tablicy poświęconej polskiemu duchowieństwu byli członkowie Stowarzyszenia Kresy Wschodnie Dziedzictwo i Pamięć w Szczecinie oddział w Dębnie oraz  Kresowianie z  Dębna i ich potomkowie.

Karolina Sielicka
Zarząd Stowarzyszenia Kresy Wschodnie Dziedzictwo i Pamięć w Szczecinie

Fot. Tadeusz Kowalczyk