Uroczyste otwarcie odbyło się 11 stycznia br. z udziałem Pawła Szulca - kierownika Referatu Wystaw i Edukacji Historycznej z IPN w Szczecinie, wielu gości m.in. członków Związku Sybiraków w Dębnie z przewodniczącą Zofią Sadowską, sekretarzem gminy Arkadiuszem Mazepą, z-ca przewodniczącej RM Andrzejem Brzozowskim.

Przy wymownym blasku palących się białych świec zebrani wysłuchali Hymnu Sybiraków (słowa: Marian Jonkajtys, muzyka: Czesław Majewski) oraz fragmentów wspomnień pt. "Syberyjskie przeżycia rodzinne" spisanych przez nieżyjącą już Panią Marię Wojewodę (z d. Żmuda Trzebiatowska) uczestniczkę tamtych wydarzeń.

Wystawa "Sowieckie piekło 1939-1956" stanowi zwieńczenie dwuletniego projektu edukacyjnego Oddziałowego Biura Edukacji Publicznej IPN w Poznaniu poświęconego tematyce sybirackiej. Dotyczy jednej z wielu "białych plam" naszych najnowszych dziejów - tragedii Polaków, którzy znaleźli się pod okupacją sowiecką w 1939 r.

Prezentowane materiały pokazują losy setek tysięcy Polaków więzionych, deportowanych, zamordowanych przez machinę systemu komunistycznego. Podzielona na kilkanaście bloków tematycznych wystawa dostarcza rzetelnej i poszerzonej wiedzy o sowieckich zbrodniach, począwszy od 17 września 1939 r. do momentu podpisania ostatniej umowy repatriacyjnej w 1956 roku. Unikatowe fotografie, mapy, plakaty, dokumenty i rekwizyty przedstawiają zarówno osobiste tragedie polskich obywateli, jak i kategorie represji wobec nich stosowanych.

Na uwagę zasługuje zestawienie sowieckich instrukcji i rzeczowych informacji z portretowymi zdjęciami przerażonych rodzin i z przepojonymi bólem listami do bliskich oraz plastyczna aranżacja - symboliczna konstrukcja chaty ze starych desek. Dzięki niej zwiedzający mają wrażenie, że wkraczają do "innego świata", do "sowieckiego piekła". Ekspozycja wzrusza nie tylko zwiedzających wystawę Sybiraków, ale również ludzi, którzy bezpośrednio nigdy nie doświadczyli tej tragedii.

Wystawie towarzyszy ekspozycja osobistych pamiątek z zesłania użyczonych przez dębnowskich Sybiraków: Alinę Nawrocką, Jadwigę Downar i Wacława Matusiewicza oraz zbiór pozycji książkowych traktujących o tej tematyce, dostępnych w Bibliotece.

Wystawę można oglądać od poniedziałku do piątku w godz. 11:00 - 17:00 w salach ekspozycyjnych Biblioteki do 28 lutego 2007 r. Zapraszamy.

M.P.

Oto kilka wybranych myśli, refleksji zapisanych w Księdze Pamiątkowej wystawy:

Bardzo trudno jest żyć z bagażem bolesnych wspomnień i z różnych względów, nie móc o nich mówić. Ale chyba jeszcze trudniej jest żyć w otoczeniu ludzi żyjących z bagażem bolesnych wspomnień i nie móc, z różnych względów, o te przeżycia zapytać.

Tą refleksją pragnę wyrazić hołd wszystkim tym, którzy związali swoje życie z Ofiarami "Sowieckiego Piekła".

Wystawa ta stała się dla nas prawdziwą lekcją historii. Wzbudziła wielkie wzruszenie, na długo pozostanie w naszych sercach i pamięci